Dach mansardowy to rodzaj dachu charakteryzujący się tym, że jego skośne połacie są złamane i tworzą dwie kondygnacje: niższą i wyższą. Niższa kondygnacja jest zwykle krótsza i ma strome stoki, natomiast wyższa jest dłuższa i ma bardziej pochyłe stoki. Często na dachu mansardowym znajdują się okna, które oświetlają poddasze. Jest to popularny rodzaj dachu w Europie, szczególnie we Francji.
Jaka jest historia dachu mansardowego?
Dach mansardowy jest nazwany na cześć francuskiego architekta Francois Mansart, który pierwszy raz zastosował taki dach w swoich projektach w końcu XVI wieku. Jego idea polegała na tym, aby dostarczyć więcej mieszkalnej przestrzeni na poddaszu poprzez zastosowanie skośnych połaci dachu. Dzięki temu, dach mansardowy pozwalał na zwiększenie liczby pokoi bez konieczności budowy nowych pięter, co było korzystne zarówno pod względem ekonomicznym, jak i estetycznym.
Mansart zastosował taki dach w wielu swoich projektach, w tym w zamku w Blois oraz w pałacu w Luxembourg. W ten sposób, dach mansardowy stał się popularny w architekturze francuskiej i rozpowszechnił się na całym świecie.
W późniejszym czasie, dach mansardowy został doceniony przez architektów modernistycznych jak Le Corbusier, którzy widzieli w nim możliwość na uzyskanie dodatkowej przestrzeni mieszkalnej w budynkach mieszkalnych wieżowych i takie rozwiązanie stosowali często, szczególnie we francuskiej arhitekturze mieszkaniowej z lat 60-tych ubiegłego wieku.
W jaki sposób skonstruowany jest dach mansardowy?
Dach mansardowy składa się z dwóch części: niższej i wyższej. Niższa część jest zwykle krótsza i ma strome stoki, natomiast wyższa część jest dłuższa i ma bardziej pochyłe stoki.
Niższe połacie dachu mansardowego są zwykle skonstruowane jak normalne dachy dwuspadowe lub czterospadowe. Mogą mieć one konstrukcję drewnianą lub z płyt warstwowych, zależnie od projektu.
Wyższe połacie dachu mansardowego natomiast składają się z kilku warstw:
- przegroda dachowa- oddziela niższą od wyższej części dachu
- warstwa izolacji cieplnej
- folia paroizolacyjna
- okładzina dachowa, którą może być dachówka ceramiczna, blacha, trawa morska itd.
Na wyższych połaciach dachu mansardowego znajdują się często okna, które oświetlają poddasze. W zależności od projektu, mogą być one ustawione poziomo lub pionowo, w różnych kombinacjach.
Ogólnie rzecz biorąc, konstrukcja dachu mansardowego jest bardziej skomplikowana niż tradycyjnego dachu dwuspadowego, dlatego też wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia w projektowaniu i budowie.
Zalety dachu mansardowego
Dach mansardowy ma wiele zalet, w tym:
- Zwiększenie przestrzeni mieszkalnej: Dzięki skośnym połaciom dachu mansardowego, można zwiększyć liczbę pokoi na poddaszu, bez konieczności budowy nowych pięter.
- Oszczędność miejsca: Dach mansardowy jest dobrym rozwiązaniem w przypadku budynków o małej powierzchni działki. Dzięki niemu, można zwiększyć liczbę pomieszczeń, nie zwiększając jednocześnie zajmowanej powierzchni.
- Oszczędność energii: Dach mansardowy jest dobrym rozwiązaniem ze względu na możliwość zastosowania dodatkowych warstw izolacji cieplnej, co pozwala na oszczędności energii i kosztów ogrzewania.
- Estetyka: Dach mansardowy jest interesującym elementem architektonicznym, który może nadać budynkowi unikalny charakter i elegancki wygląd.
- Wielofunkcyjność: Dzięki dachowi mansardowemu, na poddaszu można zaaranżować nie tylko sypialnie, ale także pracownie, biblioteki, pokoje gościnne itp.
Wady dachu mansardowego
Dach mansardowy ma również kilka wad, w tym:
- Wysoki koszt budowy: Konstrukcja dachu mansardowego jest bardziej skomplikowana niż tradycyjnego dachu dwuspadowego, co oznacza wyższe koszty budowy.
- Ograniczona wysokość pomieszczeń: Pomieszczenia na poddaszu zwykle są niższe niż te na parterze, co może być problematyczne dla osób o wzroście powyżej przeciętnego
- Mniejsze ilości naturalnego światła: W przypadku dachu mansardowego, okna znajdują się na skośnych połaciach dachu, co oznacza, że pomieszczenia na poddaszu mogą być mniej dobrze oświetlone.
- Trudności w aranżacji: W przypadku dachu mansardowego, skosy mogą utrudniać aranżację pomieszczeń i składowanie rzeczy.
- Wymagające utrzymania: Dach mansardowy jest bardziej skomplikowany niż dach dwuspadowy, co oznacza, że wymaga więcej uwagi i specjalistycznego utrzymania.
Kiedy obecnie stosuje się dachy tego typu?
Obecnie, dachy mansardowe stosuje się przede wszystkim w budownictwie mieszkaniowym, zarówno w nowych budynkach jak i w remontach i przebudowach istniejących. Są często wykorzystywane w projektowaniu budynków wielorodzinnych, w których potrzeba zwiększyć liczbę mieszkań przy ograniczonym metrażu działki.
Dachy mansardowe są również często wykorzystywane w projektowaniu budynków jednorodzinnych, gdzie dostarczają dodatkowej przestrzeni mieszkalnej i pozwalają na zwiększenie liczby pokoi bez konieczności budowy nowych pięter.
Są również wykorzystywane w przypadku budynków zabytkowych, gdzie zastosowanie mansardowego dachu pozwala na zachowanie historycznego charakteru budynku oraz przestrzeni mieszkalnej.
Dachy mansardowe są dobrym rozwiązaniem, gdy liczy się zwiększenie przestrzeni mieszkalnej, oszczędność miejsca, oszczędność energii, estetyka, oraz dające więcej możliwości aranżacyjnych. Niemniej trzeba wziąć pod uwagę, że ich budowa jest bardziej skomplikowana niż zwykłego dachu dwuspadowego, i pozostaje kwestią kosztów oraz trudności w utrzymaniu.